Otizmli bireylerin toplumsal kümelerde yer alması sağlanmalı
Kaliteli eğitime ulaşabilmek otizmli bireylerin ailelerini zorlayan mevzular içinde yer alıyor. Uygulanan eğitim çeşidinin bilimsel ispatlara dayalı olması gerektiğini belirten Dr. Melek Beğenilen Luş, güzel bir eğitim alan ve bilhassa ebeveynlerin toplumsal maharet geliştirme programlarını uyguladığı otizmli bireylerin bağlantı ve toplumsal hünerlerinde düzgünleşme görüldüğünü tabir ediyor. Dr. Melek Beğenilen Luş, otizmli bireylerin erken yaşlardan itibaren konuta kapatılmaktan çok yaşıtların katıldığı, toplumsal marifetleri geliştirici aktivitelerin yapıldığı toplumsal kümeler içerisinde olmasını tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş; otizmli bireylerin eğitimi ve bağlantısının değerine değindi, ebeveynlere kıymetli tavsiyeler paylaştı.
Ferdî eğitim programları daha başarılı oluyor
Otizmli bireylerin aileleri için en güç konulardan birisinin kaliteli eğitime ulaşabilmek ve bu eğitimi çocuklarına maddi imkanları çerçevesinde sağlayabilmek olduğunu belirten Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Her çocuk farklıdır, ötürüsıyla çocuğun özellikleri yeterli anlayan ve yalnızca eğitim programını uygulamayan, çocuğun gereksinimine yanıt verebilen eğitimcilerle uygulanan ferdî eğitim programları fazlaca daha başarılı oluyor. Çocukla kurulan irtibat fazlaca kıymetli. Natürel uygulanan eğitim çeşidinin bilimsel delillere dayalı bir eğitim programı olması gerekiyor. Aileler ve çocuk için onları yönlendirecek rehber çocuk psikiyatristleri olmalı ve bu rehberlik koordinatörlüğünde tedavi yürütülmeli.” dedi.
Sıcak aile ortamı gelişimi açısından epeyce değerli
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, erken bebeklikte çocuğun yetişeceği uygun ortamın beyin gelişimi için çok kıymetli olduğunu vurguladı ve kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Beyin gelişimi 2 yaş altında pek süratli gerçekleşiyor ve 15 aydan daha sonra bu sürat biraz azalıyor. ötürüsıyla bu evrede çocuğun canlı, sıcak bağlantıda bulunan insanların var olduğu bir aile ortamında, ağır ebeveyn eğitim programlarının da aile tarafınca uygulanmasıyla uygun kuralların oluşturulduğu durumlarda öbür akranlarına ulaşma talihi artıyor. Unutulmamalıdır ki otizm büyük bir sıklıkla ömür uzunluğu süren bir bozukluktur. Otizmin temel belirtileri kısmen değişse de yetişkin ömürde da kimi belirtiler devam eder. Genel olarak ise otizmde, fonksiyonellikte yaş ilerlemesiyle bir arada kötüleşme görülmez. Güzel bir eğitim alan, bilhassa ebeveynlerin toplumsal marifet geliştirme programlarını uyguladığı otistiklerde ise bağlantı ve toplumsal marifetlerde güzelleşme ve yinelayıcı davranışlarda azalma görülüyor.”
Toplumsal marifet kümeleri uygulanıyor
Olağan gelişim gösteren bir çocuğun da taklit etme ve karşılıklı konuşma üzere toplumsal kuralları öğrenebilmesi ve uygulaması için akran bağlantısının değerli olduğunu söz eden Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Otizm teşhisli çocuklarda toplumsal öğrenmede önemli yetersizlikler olduğu için doğal yollarla bu hünerleri edinemezler. Bu çocuklarda toplumsal hünerleri kazandırmak ve düzenlemek için akran müdahaleleri ve toplumsal marifet kümeleri uygulanıyor. Eğitimde öğrenilen bu marifetlerin pratikte de hayata geçirilebilmesi için çeşitli yaş kümelerine bakılırsa çeşitli aktivitelerle yapılan çalışmaların başarılı oldukları görülüyor.” diye konuştu.
Otizmli bireyler meskene kapatılmamalı
Otizm teşhisli bireylerde her yaş kümesinde en dikkat çeken özelliğin göz teması kurma, duygusal yansılar ve empati, toplumsal karşılıklı irtibat üzere toplumsal irtibat becerilerindeki yetersizlik olduğunu belirten Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Bu niçinle erken yaşlardan itibaren bu bireylerin konuta kapatılmaktan çok, tam zıddı biçimde mümkün mertebe ebeveynlerin, öğretmenlerin, yaşıtların katıldığı toplumsal marifetleri geliştirici aktivitelerin yapıldığı toplumsal kümeler içerisinde olması öneriliyor. Bilhassa pandemi periyodunda meskene kapanma ile birlikte otizmli çocuklarda huzursuzluk, ağlama, bağırma, hırçınlık, öfkelenme, takıntılı davranışlarda artış olduğu gözlemlendi. Bu da aslında bu hususun ne kadar kıymetli olduğunu bize bir defa daha gösterdi.” dedi.
Oyun tedavi formülü üzere kullanılıyor
Duyusal, bilişsel, toplumsal ve iletişimsel hünerlerin kazanılmasında oyunun son derece değerli olduğunu vurgulayan Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “0-2 yaş devrinden başlayarak çocuğun evvel vücudunu, etrafını ve objeleri öğrenmesine yarayan fonksiyonel oyunlarla, olayları, bireyleri taklit etmeyi öğreten sembolik oyunlarla ve ileri yaşlarda daha mantıklı, kuraları besbelli toplumsal oyunlarla yaşına uygun olarak oyun marifeti de giderek geliştirilebilir. Otizmli bireyler duyularını birleştirmekte, lisanı öğrenmekte zorluk yaşarlar. Otizm teşhisli çocuklarda hem çeşitli maharetleri kazandırmak, konuşmada ilerleme sağlamak birebir vakitte toplumsal irtibatı geliştirmek için oyun bir tedavi usulü üzere kullanılıyor.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Kaliteli eğitime ulaşabilmek otizmli bireylerin ailelerini zorlayan mevzular içinde yer alıyor. Uygulanan eğitim çeşidinin bilimsel ispatlara dayalı olması gerektiğini belirten Dr. Melek Beğenilen Luş, güzel bir eğitim alan ve bilhassa ebeveynlerin toplumsal maharet geliştirme programlarını uyguladığı otizmli bireylerin bağlantı ve toplumsal hünerlerinde düzgünleşme görüldüğünü tabir ediyor. Dr. Melek Beğenilen Luş, otizmli bireylerin erken yaşlardan itibaren konuta kapatılmaktan çok yaşıtların katıldığı, toplumsal marifetleri geliştirici aktivitelerin yapıldığı toplumsal kümeler içerisinde olmasını tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş; otizmli bireylerin eğitimi ve bağlantısının değerine değindi, ebeveynlere kıymetli tavsiyeler paylaştı.
Ferdî eğitim programları daha başarılı oluyor
Otizmli bireylerin aileleri için en güç konulardan birisinin kaliteli eğitime ulaşabilmek ve bu eğitimi çocuklarına maddi imkanları çerçevesinde sağlayabilmek olduğunu belirten Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Her çocuk farklıdır, ötürüsıyla çocuğun özellikleri yeterli anlayan ve yalnızca eğitim programını uygulamayan, çocuğun gereksinimine yanıt verebilen eğitimcilerle uygulanan ferdî eğitim programları fazlaca daha başarılı oluyor. Çocukla kurulan irtibat fazlaca kıymetli. Natürel uygulanan eğitim çeşidinin bilimsel delillere dayalı bir eğitim programı olması gerekiyor. Aileler ve çocuk için onları yönlendirecek rehber çocuk psikiyatristleri olmalı ve bu rehberlik koordinatörlüğünde tedavi yürütülmeli.” dedi.
Sıcak aile ortamı gelişimi açısından epeyce değerli
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, erken bebeklikte çocuğun yetişeceği uygun ortamın beyin gelişimi için çok kıymetli olduğunu vurguladı ve kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Beyin gelişimi 2 yaş altında pek süratli gerçekleşiyor ve 15 aydan daha sonra bu sürat biraz azalıyor. ötürüsıyla bu evrede çocuğun canlı, sıcak bağlantıda bulunan insanların var olduğu bir aile ortamında, ağır ebeveyn eğitim programlarının da aile tarafınca uygulanmasıyla uygun kuralların oluşturulduğu durumlarda öbür akranlarına ulaşma talihi artıyor. Unutulmamalıdır ki otizm büyük bir sıklıkla ömür uzunluğu süren bir bozukluktur. Otizmin temel belirtileri kısmen değişse de yetişkin ömürde da kimi belirtiler devam eder. Genel olarak ise otizmde, fonksiyonellikte yaş ilerlemesiyle bir arada kötüleşme görülmez. Güzel bir eğitim alan, bilhassa ebeveynlerin toplumsal marifet geliştirme programlarını uyguladığı otistiklerde ise bağlantı ve toplumsal marifetlerde güzelleşme ve yinelayıcı davranışlarda azalma görülüyor.”
Toplumsal marifet kümeleri uygulanıyor
Olağan gelişim gösteren bir çocuğun da taklit etme ve karşılıklı konuşma üzere toplumsal kuralları öğrenebilmesi ve uygulaması için akran bağlantısının değerli olduğunu söz eden Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Otizm teşhisli çocuklarda toplumsal öğrenmede önemli yetersizlikler olduğu için doğal yollarla bu hünerleri edinemezler. Bu çocuklarda toplumsal hünerleri kazandırmak ve düzenlemek için akran müdahaleleri ve toplumsal marifet kümeleri uygulanıyor. Eğitimde öğrenilen bu marifetlerin pratikte de hayata geçirilebilmesi için çeşitli yaş kümelerine bakılırsa çeşitli aktivitelerle yapılan çalışmaların başarılı oldukları görülüyor.” diye konuştu.
Otizmli bireyler meskene kapatılmamalı
Otizm teşhisli bireylerde her yaş kümesinde en dikkat çeken özelliğin göz teması kurma, duygusal yansılar ve empati, toplumsal karşılıklı irtibat üzere toplumsal irtibat becerilerindeki yetersizlik olduğunu belirten Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “Bu niçinle erken yaşlardan itibaren bu bireylerin konuta kapatılmaktan çok, tam zıddı biçimde mümkün mertebe ebeveynlerin, öğretmenlerin, yaşıtların katıldığı toplumsal marifetleri geliştirici aktivitelerin yapıldığı toplumsal kümeler içerisinde olması öneriliyor. Bilhassa pandemi periyodunda meskene kapanma ile birlikte otizmli çocuklarda huzursuzluk, ağlama, bağırma, hırçınlık, öfkelenme, takıntılı davranışlarda artış olduğu gözlemlendi. Bu da aslında bu hususun ne kadar kıymetli olduğunu bize bir defa daha gösterdi.” dedi.
Oyun tedavi formülü üzere kullanılıyor
Duyusal, bilişsel, toplumsal ve iletişimsel hünerlerin kazanılmasında oyunun son derece değerli olduğunu vurgulayan Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Melek Beğenilen Luş, “0-2 yaş devrinden başlayarak çocuğun evvel vücudunu, etrafını ve objeleri öğrenmesine yarayan fonksiyonel oyunlarla, olayları, bireyleri taklit etmeyi öğreten sembolik oyunlarla ve ileri yaşlarda daha mantıklı, kuraları besbelli toplumsal oyunlarla yaşına uygun olarak oyun marifeti de giderek geliştirilebilir. Otizmli bireyler duyularını birleştirmekte, lisanı öğrenmekte zorluk yaşarlar. Otizm teşhisli çocuklarda hem çeşitli maharetleri kazandırmak, konuşmada ilerleme sağlamak birebir vakitte toplumsal irtibatı geliştirmek için oyun bir tedavi usulü üzere kullanılıyor.” dedi.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı