İstanbul Bilgi Üniversitesi ‘Çocukların Korunmasına Ait Lahey Sözleşmesi’ temalı memleketler arası konferans düzenledi

abbas

Global Mod
Global Mod
Bu yıl 25. yılını kutlayan İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi,

‘La Haye Devletler Hukuku Konferansı’ iştirakinde ‘Her İstikametiyle 1996 tarihindeki Çocukların Korunmasına Ait Lahey Kontratı ‘ başlıklı bir konferans düzenledi. Konferansta
milletlerarası özel hukuk alanında çalışmalar yürüten İngiltere ve Almanya’dan yargıçlar ve milletlerarası uygulayıcılar kelam aldı

Bu yıl 25. yılını kutlayan İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi, ‘La Haye Devletler Hukuku Konferansı’ iştirakinde “Her Tarafıyla 1996 tarihindeki Çocukların Korunmasına Ait Lahey Sözleşmesi” başlıklı memleketler arası bir konferans düzenledi. Konferansta milletlerarası çocuk kaçakçılığı, çocukların korunma hakkı, velayet üzere çocuklarla ilgili konularda milletlerarası alanda tüzel işbirliği sağlayan “1996 tarihindeki Çocukların Korunmasına Ait Lahey Sözleşmesi”nin farklı boyutları ele alındı ve mukaveleye ait türel uygulamalar ortaya konuldu.

‘Her İstikametiyle 1996 tarihindeki Çocukların Korunmasına Ait Lahey Sözleşmesi’ konferansı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Özel Hukuk Ana Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Cemile Demir Gökyayla’nın açılış konuşmasıyla başladı. Demir Gökyayla, “Türkiye 2017 yılında 1996 tarihindeki Çocukların Korunmasına Ait Lahey Sözleşmesi’ne taraf oldu. Mukavele Türkiye’de 5 yıldır yürürlükte bulunmasına karşın uygulamada kontrattan gereğince istifade edilemediğine ait bir müşahedemiz oldu. Örneğin en son çalışmalarımızda yayınlanmış bir Yargıtay sonucuna yahut istinaf mahkemesi sonucuna rastlamadık. Kontratın bilhassa uygulamacılarımıza tanıtılması için bu biçimde bir konferansın faydalı olacağını düşündük. Bu hedefle Lahey Milletlerarası Özel Hukuk Konferansı Daimi Ofisi ile irtibata geçtik” dedi.

‘1960’lardan 1990’lara çocuk muhafaza mantalitesi değişti’

İki oturumdan oluşan çevrimiçi konferansın birinci oturumunun moderatörlüğünü İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Milletlerarası Özel Hukuk Kürsüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Kerem Giray gerçekleştirdi. Oturumda Lahey Milletlerarası Özel Hukuk Konferansı Temsilcisi Raquel Salinas Peixoto, “1996 tarihindeki Çocukların Korunmasına Ait Lahey Kontratı: Ana Çizgiler, 25 Yılın Sonunda Zorluklar ve Fırsatlar” başlığı altında bir konuşma yaptı.

Peixoto, 1996 tarihindeki Lahey Sözleşmesi’nin genel özelliklerine ve kapsamına değindiği konuşmasında “1961 tarihindeki Lahey mukavelesi 1996 yılında BM Çocuk Hakları Normları’nı da kapsayacak biçimde güncellendi ve kontrat yeni bir düzeye ulaştı. Bu güncelleme epey daha sofistike bir sistem getirdi. Yargı ytesirinin belirlenmesi, mutad mesken kavramını getirmesi ve kimi istisnaları fazlaca düzgün tanımlaması ile kontrat çocukların müdafaasında fazlaca kıymetli bir boyuta sahip oldu. Kontrat ile 1960’lardan 1990’lara kadar çocuk muhafaza mantalitesinin değiştiğini görüyorsunuz. Kontratta çocuğun yüksek faydası gözetiliyor. Kontrata 54 taraf ülkenin dahil olması ile âlâ bir ağ oluşmuş durumda. Kontrat, velayet, bakım, müdafaa ve çocuğun mallarının korunmasına kadar geniş yelpazede muhafaza önlemleri getiriyor ve 18 yaşına kadar tüm çocukları kapsıyor. Hem idari birebir vakitte yargı makamlarına yetki veriyor. Kontrat, taraf ülkeler açısından yol gösterici nitelikte olduğundan daha fazla akit ve taraf ülke gerekiyor” dedi.

“Sözleşmenin Temel Kavramları, Merkezi Makamların nazaranv ve İşlevleri” konusunda sunum yapan Almanya Federal Adalet Dairesi’nden Christian Höhn, Almanya’nın mukaveleyle ilgili görüşlerini paylaşarak, temel uygulamaları anlattı. Höhn, “Sözleşme, Almanya’da 2011’den beri yürürlükte bulunuyor. Temel konseptler ise ‘karşılıklı güven’, ‘yargı yetkisi’, ‘geçerli yasa’, ‘tanıma ilkeleri’. Kontrat aile hukuku kapsamında, ama velayet, aile sorumluluğu ve çocuk müdafaaya odaklanıyor. Finansal mevzular ele alınmıyor. Velayet sorumluluğu ve önlem konusunda ise farklılıklar bulunuyor. Velayet sorumluluğunda şahsi bir yaklaşım kelam konusu oluyor, önlemde ise müdahale oluyor. Yani tarza ilişkin bir uygulama olarak yargı yetkisini de ele alıyor. Kontratın 30. Hususu ise, bu sorumlulukların ne olduğunu gösteriyor. Mukavele ile merkezi makam ve lokal makam içinde bilgi istenebiliyor. Almanya’da bu mevzuda özel kanunlar ve özel yetkili mahkemeler bulunuyor” dedi.

‘Sözleşme yardımıyla hudut ötesi işbirlikleri ön plana çıkıyor’

İsviçre Merkezi Makam Eş Lideri, Milletlerarası Özel Hukuk Birimi’nden  Joëlle Schickel-Küng ise İsviçre’deki uygulamaları anlattı. 4 husus olarak “uygulayıcı”, “veraset”, “acil durum tedbirleri” ve “sınır ötesi yerleştirmeler” bahislerine değinen Küng, İsviçre’nin 26 kantonal merkezi makamının, federal merkezi makamla bir arada uyum, takviye üzere misyonlar üstlendiğini belirtti. Küng, “Örneğin 32. Unsur kapsamında çocukla ilgili toplumsal raporlama hazırlıyoruz. Raporları ayrıyeten bir diğer ülkedeki meslektaşlarımıza iletiyoruz. 33. Unsur kapsamında ise hudut ötesi yerleştirmelerde başka ülke mahkemeleri ile bağlantıya geçerek bilgi alışverişi yapıyoruz. Kontrat yardımıyla hudut ötesi işbirliği epeyce fazla ön plana çıkıyor” dedi.

Emekli Hâkim İzzet Doğan’ın moderatörlüğünde gerçekleşen ikinci oturumda “Sözleşmeye Uygun Mahkemelerin Yetkisi” başlıklı bir konuşma yapan Birleşik Krallık Temyiz Mahkemesi Hâkimi Lord Justice Andrew Moylan ise kontratın sağladığı hudut ötesi işbirliğine değindi. Moylan, “Sözleşme hudut ötesi ihtilaflar konusunda tek bir yol belirliyor. Pratik ve tesirli adalet uygulamasını mümkün kılıyor ve ailelere yardımcı oluyor. Adaletin tecelli etmesini sağlıyor ve çocukların yargı yetkisinde korunmasına odaklanıyor” dedi.

“Sözleşme Uyarınca Tanıma-Tenfiz ve Mukavelenin Sağladığı Kolaylıklar” bahis başlığında konuşan Avukat Carolina Marín Pedreño ise “Sözleşme, yargı yetkisi, işbirliği, tanıma ve tenfiz hakları yardımıyla her türlü muhafaza önleminin kanunen tanınmasına hükmediyor. Bu sayede ortak bir temel belirleniyor. Memleketler arası bir dava kelam hususuysa çocuğa dinlenme hakkı sağlayarak çocuğun yüksek faydası gözetiliyor” dedi.

“Sözleşme Kapsamında Uygulanacak Hukuk ve Tecrübeler” başlığı altında konuşan Almanya Aile Mahkemesi’nden Hâkim Dr. Joanna Guttzeit ise, kontrat kapsamında hangi mahkeme ve hangi hukukun uygulanacağının belirlenmesinin kıymetine değindi. Guttzeit, “Sözleşmede yer alan 15-22. Hususlarda müdafaa önlemleri ile çabuk ve tesirli müdafaa sağlanması, 16. Unsurdaki velayet sorumluluğu, 21. Husustaki milletlerarası özel hukuk kanunları bize bir sistematik sunuyor. ‘Lahey Yargıçlar Ağı’ da bu tıp uzlaşma tahlilleri için var” dedi.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı