ÖRAV Sohbetlerine katılan etraf bilimci Dr. Uygar Özesmi: “Yaşanabilir bir gelecek için öğretmenler iklim konusundaki yeni normları şekillendirmeli”

abbas

Global Mod
Global Mod
Öğretmen Akademisi Vakfı, 2016’dan bu yana; her ay gerçekleştirdiği ÖRAV Sohbetleri’nde; bilgi ve tecrübeleri, olağan dışı meslekleri ve hayatlarıyla, ilham veren konukları öğretmenlerle bir ortaya getirmeye devam ediyor. ÖRAV’ın YouTube kanalından her insanın erişimine açık olarak yayınlanan sohbet serisinin yeni konuğu; tabiata ve sivil topluma adanmış mesleği ile tanınan, ekolojik ve toplumsal adalet için türetim ekonomisi oluşturmak üzere hayata geçirilen Good4Trust.org’un Kurucusu ve Kışkırtıcısı Dr. Uygar Özesmi oldu. Özesmi sohbette, etraf bilimine ilgisinin nasıl başladığını, bu alandaki terminolojiyi, gelecekte insanlığı nelerin beklediğini ve berbat senaryoları önlemek ismine ferdi ve toplumsal boyutlarda atılabilecek adımları anlattı.

‘’Çocuklarınızı yetişkin beşerler üzere yetiştirin ve onlara inancın. bu biçimdece onlar da kendi keşif seyahatlerine çıksınlar ve dünyayı kendileri deneyimlesinler.’’

‘’Çevre bilimiyle ilgilenmeye çabucak hemen çocukken başladım. Birinci sefer 10 yaşında kuşlara merak sardım ve Sultan Sazlığı’na gittim. bu biçimdelar Salih ve Belkıs Acar’ın Kuşlarımız kitabında kuş siluetleri vardı ve o siluetlere bakarak Sultan Sazlığı’nda kuşları keşfetmeye çaba ediyordum. Benim uğraşlarımı bakılırsan anne ve babam bana bir dürbün ikram ettiler. ötürüsıyla artık kuşları daha rahat nazaranbiliyordum. Kitap yardımıyla ise onları teşhis edebilir hale geldim. ondan sonrasında genç ornitologlar olarak tanınan Reşit Akçakaya, Can Alım ve Sancar Barış bana Avrupa’dan gelme bir kuş rehberi ikram ettiler. Bu rehber bana lig atlattı; artık kuşların dünyasındaydım ve oradan tekrar da çıkmadım. ötürüsıyla beşerde tabiat sevgisi çocukken başlıyor ancak bir süre daha sonra kuşların azalmaya başladığını görüyorsunuz ve bu size ıstırap veriyor. Bu müşahede beni kuşların azalmasını engellemek üzere bir sivil toplum kuruluşuna katılmaya götürdü. 15 yaşındayken Doğal hayatı Müdafaa Derneği (DHKD artık WWR-Türkiye) beni Finlandiya’da bir tabiat kampından haberdar etti ve ben Finlandiya’ya gittim. bu biçimdece tabiat ve sivil toplum seyahatine başladım. bu biçimde herkes annem ve babama buna nasıl müsaade verdiklerini soruyordu; bu anne babalara bir ileti olabilir. Çocuklarınıza itimadın, çocuklarınızı yetişkin beşerler üzere yetiştirin ve o denli davranın. bu biçimdece onlar da kendi keşif seyahatlerine çıksınlar ve dünyayı kendileri deneyimlesinler. Finlandiya seyahatimden daha sonra yolum daima sivil toplum kuruluşlarıyla kesişti, kesişmeye de devam ediyor.’’

‘’İnsan, tabiatın bir modülü olsa da tabiatın bütünlüğüne, tabiatın çeşitliliğine ziyan veren bir tür‘’
‘’İnsan, tabiatın bir kesimi olsa da tabiatın bütünlüğüne, tabiatın çeşitliliğine ziyan veren bir cins olarak gezegenimizde beden buluyor. Sürdürülebilirlik ise, insanın tabiatla olan uyumsuz bağının, doğayı fakirleştirmesinin, doğayı ziyan vermesinin önüne geçmiş bir varoluş halidir. İnsanın yaptığı işlerin sürdürülebilir olması için birinci kural tabiata ziyan vermemek, tabiattaki biyolojik çeşitliliğin azalmasına niye olmamak, tabiattaki döngülerin bozulmasına müsaade vermemektir. Örneğin, günümüzde sürdürülemez olan pratiklerden bir tanesi insanların karbon salımlarıdır. Karbon ayak izi kavramı; insanların hayatlarına devam ederken tükettiklerinin üretilmesi için gereken güç yahut o gücün üretim süreçlerindeki sera gazları ve karbondioksit salımlarının ölçüsüdür. Karbon ayak izi ne kadar fazlaca olursa iklim değişikliğine de o kadar tesir oluyor. Ayrıyeten, iklim değişikliğine artık iklim krizi diyoruz zira bu bir kriz haline geldi. Fakat gençler bunun da ötesine giderek bunun bir kriz değil artık bir acil durum olduğunu söylemiş olduler. ‘’

Çevre, tabiat, sürdürülebilirlik ve türetim iktisadı kavramları birbirleriyle karıştırılıyor

‘’Çevre ile tabiat fazlaca karıştırılıyor. Öncelikle etraf, insanın etrafındaki her şeyi tanımlıyor ve etraf konusu daha hayli kirlilik mevzusuyla ilgilenen bir alan. Etraf, insanın etrafıyla olan ilgisinde doğayı kirletmeden yaşaması ismine değerli bir bahis. ötürüsıyla etraf dediğimizde insanı onun dışına alıyoruz. Örneğin kentsel etraf, doğal etraf üzere farklı alanlarda karşımıza çıkabiliyor. Başka taraftan tabiat konusunda ise insan işin içine giriyor zira insan aslına bakarsan tabiatın bir modülü. Lakin insan, tabiattaki biyolojik çeşitliliği, ekosistemleri, cinsleri ve tiplerin içerisindeki genetik çeşitliliği ne yazık ki tanımıyor ve daima azaltıyor.’’

‘’Sürdürülebilirlik kavramı 4 temel sütundan oluşuyor’’
‘’İklim değişikliğinin acil bir durum olarak kabul edilmesi ve süratli bir biçimde bizim üretim ve tüketim biçimlerimizi değiştirmemiz ve üretim ve tüketim biçimlerimizi türetim biçimlerine dönüştürmemiz gerekiyor. Bu değişim ise ekolojik ve toplumsal açıdan adil bir biçimde üretim yaptığımız, tabiattaki biyolojik çeşitliliğe ziyan vermeden, onu onararak sürdürülebilir üretim yaptığımız, karbon, azot, fosfor ve su döngüleri üzere doğal döngülere ziyan vermediğimiz bir varoluşa ve iktisada hakikat kendimizi evriltmemiz manasına geliyor. Bu varoluşa temel anlamıyla sürdürülebilir varoluş diyoruz ve bu kavram yalnızca ekonomik açıdan sürdürülebilirlik değil, ekolojik, toplumsal ve kültürel açıdan bir sürdürülebilirlik manasına geliyor. Bu noktada sürdürülebilirlikte dört temel sütun ortaya çıkıyor. Birincisi ekonomik, yani yapılan işin ekonomik olarak devam edebiliyor olması. Lakin bunu yaparken tabiata ziyan vermemesi gerekiyor, bu da ikinci sütun olan ekolojik şartı tanımlıyor. Bunlar yaşanırken, toplumsal adaletsizliğe niye olmaması, toplumsal sömürüye müsaade vermemesi gerekiyor; bu da sosyal sütun manasına geliyor. Sonuncu sütun ise sürdürülebilirliği sağlarken kültürel mirasa sahip çıkmak ve ona ziyan vermemek manasına gelen kültürel sütun oluyor.’’

‘’İnsanların gezegen üstündeki varlığının hem kendi varlığını tehdit etmemesi birebir vakitte öteki canlıları yok etmemesi, hatta onarıcı olması için bir ekonomik sistem önerisi getiriyoruz.’’

‘’Şu anda gidişat berbat olsa da oturup sonumuzu beklememeliyiz, uğraş etmemiz gerekiyor. Gençler bu mevzudaki en kıymetli güçlerden biri. Ben ümitsizlik değil umut görüyorum. Beşerler bir sorunun varlığını kabul ettiği andan itibaren onun tahlili için çalışmaya başlıyor. Toplumsal olarak da bunun tahlili için çalışmaya başladık ve insanlığın önündeki büyük krizi atlatabileceğimize inanıyorum. Lakin yalnızca inanmak kâfi değil, çalışmak da gerekiyor. Bu sebeple biz türetim iktisadını yaygınlaştırmak için çalışıyoruz. İnsanların gezegen üstündeki varlığının hem kendi varlığını tehdit etmemesi tıpkı vakitte öbür canlıları yok etmemesi, hatta onarıcı olması için bir ekonomik sistem önerisi getiriyoruz. Fakat sıkı çalışmamız gerekiyor zira 30 yıl ortasında dünya yaşanmaz bir yer haline gelebilir. Öncelikle bu 30 yılı daha ileriye atacak formda çalışmamız gerekiyor. bu biçimdelikle iklim krizi bir tehlike olmaktan çıkabilir.’’

“Halka, insanlara ve onların içerisindeki örgütlenme ve değişim güçlerine inanmamız gerekiyor”

‘’Ben devlet siyasetlerinin bizi kurtaracağına inanmıyorum. Devlet siyasetleri şu anki haliyle bizi bu fırtınadan çıkartamayacak. Bunu Mısır’daki İklim Zirvesi’nde de gördük. ötürüsıyla bizim hükümetlere ve devletlere güvenmek yerine gerçek manasıyla halka, insanlara ve onların içerisindeki örgütlenme ve değişim güçlerine inanmamız gerekiyor. Kurumların da artık ekolojik ve toplumsal açıdan adil olmayan hiç bir şeye para vermemesi gerekiyor. Tıpkı biçimde şirketlerin kârlarını ekolojik ve toplumsal yarara yönlendirmesi koşul.’’

‘’Günlük hayatlarımızda eserlerimizi satın alırken harcadığımız her kuruş ile geleceğe oy veriyoruz’’

‘’Ek olarak biz insanlara düşen sorumluluklar da var. birinci vakit içinderda sivil toplum kuruluşlarına bağış yapmamız ve desteklememiz gerekiyor. Örgütlenerek sivil toplum kuruluşları oluşturmamız ve mevcut siyasetlerin hakikat siyasetlere evrilmesini sağlamak için itici güç olmamız gerekiyor. Dahası, öğretmenlerin öğrencilerine mezun olduklarında seçecekleri mesleği ekolojik ve toplumsal yarar yaratan bir meslek olması kaydıyla kabul etmeleri gerektiğini anlatmaları lazım. Şirketi daha uyguna götürmek için içeride teşebbüsçü olmalılar. Günlük hayatlarımızda ise eserlerimizi satın alırken harcadığımız her kuruş ile geleceğe oy verdiğimizin farkında olmalıyız. Hem sıhhatimize hem etrafımıza ziyanlı eserleri satın alarak kâr maksimizasyonunu düşünen şirketleri güçlendirmek yerine, küçük ve organik üretim yapan lokal üreticilerden sağlıklı eserler alarak hem sıhhatinizi tıpkı vakitte mahallî üreticiyi güçlendirebilirsiniz.’’

‘’Biz öğretmenlerin vazifesi yeni normları şekillendirmek ve o normları öğrencilere anlatmak olmalı’’

‘’Bu mevzuda kaygı duyan ve ilgilenen gençlerin sayısı artıyor. Tutkuyla bu işe sarılan, gezegenin geleceği için çabalayan, doğayı korumak isteyen ve iklim değişikliği karşısında örgütlenen gençler var. Geçmişte düzgün bir işe girmek, konut ve otomobil sahibi olmak kabul nazarann bir normdu. Bugün ise otomobil almak değil, toplu taşımaya binmek, rastgele bir şirkete değil tabiata ve beşere faydalı bir şirkete girmek, bir mesken almak ancak o konutun ekolojik ve toplumsal açıdan ziyan vermeyen ve sıfır karbon olan, kendi gücünü üreten bir konut olması uğraşı içerisinde olmak norm olmalı. ötürüsıyla biz öğretmenlerin nazaranvi de bir ölçüde o normları şekillendirmek ve o normları öğrencilere anlatmak olmalı, zira bunları yapmaz ve geleceği tasarlamazsak, bir geleceğimiz de olmayacak.’’



Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı